Çocuklar Birey Midir? Çocukların Birey Oluşunu Nasıl Destekleyebiliriz?
Çocuk. Ne tatlı geliyor kulağa değil mi? Onlara çeşit çeşit yemekler yapıyoruz, kıyafetlerini özenle seçiyoruz, çeşitli kurslara gönderiyoruz, iyi çizgi film kanalları izletiyoruz, kaliteli eğitimler aldırmaya çalışıyoruz ve daha fazlası.
Peki onlara ne istediklerini soruyor muyuz ya da onlar için iyi olduğuna inandığımız için onlar adına sormadan karar mı veriyoruz?
Bu soruyu samimiyet içinde kendiniz sorgulamanızı istiyorum çünkü bu soru çocuk eğitiminin en kilit sorusudur. Peki neden bu soru bu kadar önemli? Bu konuya birey kelimesinin tanımını yaparak başlayalım. Birey; kendine özgü nitelikleri olan ve bunları yitirmeden bölünemeyen tek varlık demektir. Bu tanımdan hareketle her insan kendine özgü niteliklere sahiptir bu insanı bir birey haline getirir. Dolayısıyla çocuklarda kendine özgü niteliklere sahip bireylerdir. Bu konu aslında herkesin ağzında olan “Her insan bir bireydir.” sözü ile teorik olarak bilinir. Fakat bu konu teorikte değil pratikte önemlidir. Çocukların birey olduğunu kabul ederek çocuklarımıza bunu hissettirmeli, onlara bireylik kazandırmalıyız.
Çocuğuma birey olduğunu nasıl hissettirebilirim?
Size sorduğum ilk soruyu hatırlayın. Çocuğunuza ne istediğini soruyor musunuz? Ona ne istediğini sormalısınız. Siz anne ve babası olarak ondan farklı bireylersiniz ve özgünlüklere sahipsiniz. Aynı durum çocuğunuz içinde geçerli bunu unutmamalısınız. Çocuğunuz bir birey ve özgünlüklere sahiptir. Ebeveynler olarak onun özgünlüklerini ortaya çıkarmalısınız. Bunun en kolay yolu çocuklarınıza soru sormaktır.
Çocuklara soru sormak neden önemlidir?
Soru sormak çocuklarınızda beni önemsiyor etkisi uyandırır bir süre sonra bu etki çocuğunuzda bir özgüven oluşturacaktır. Bu özgüven ona birey olduğunu her zaman hatırlatacaktır. Soru sormak bu yönden çocuk gelişiminde çok önemlidir.
Çocuklara nasıl soru sormalıyız?
Elbette soru sorma tarzı önem teşkil etmektedir. Bu konuda soru örneklerini aşağıya bırakmak isterim:
- Bugün hangi yemeği canın çekiyor, hangi yemeği yapmamı istersin?
- Hangi ayakkabıyı sevdin?
- İlgi duyduğun ve kendini geliştirmek istediğin alan hangisi ya da var mı?
- Hangi kıyafeti giymek seni mutlu eder?
- Akşam nasıl vakit geçirmek istersin?
Bunlar ve benzeri sorular çocuklarınızda “Beni ve fikirlerimi önemsiyorlar” hissi uyandıracaktır.
Sonuç olarak çocuklarımızın birey olduklarını, duygu ve düşüncelerinin olduğunu unutmayalım. Bu duygu ve düşüncelere değer verdiğimizi onlara gösterelim. Hem bu sayede onları mutlu edip aynı zamanda özgüven aşılayalım. Onların hayatını bizim istediğimiz değil onların hayatının olduğunun bilincinde onların istekleri doğrultusunda da şekillendirelim.
Evet, tüm bunları yaptığınızda çocuğunuz bir birey olduğunu anlayarak büyüyecek ve zamanla güçlü bir yetişkine dönüşecektir.
Çocuklarınıza kulak verdiğiniz bir hayat diliyorum.
İrem Polat
